“Hoe kun je de lucht bezitten” (Seattle, 1854)

Nomadische locatie: Jan van Renesseweg, parkeerplaats bij het strand, vuilcontainer "Hoe kun je de lucht bezitten"

Deze vraag is niet retorisch, maar fundamenteel. Ze is afkomstig uit een toespraak die wordt toegeschreven aan Chief Seattle in 1854 — een moment dat, in retrospectief, leest als een botsing van wereldbeelden. In deze toespraak, uitgesproken toen de koloniale macht het land van zijn volk wilde kopen, wijst hij niet alleen op het onbegrip tussen culturen, maar op een radicaal andere manier van bestaan: een diepe verwevenheid met de natuur. “De geurende bloemen zijn onze zusters, het rendier, het paard, de grote adelaars, onze broeders. De schuimkoppen in de rivier, het sap van de weidebloemen, het zweet van de pony en van de man - het is allemaal van hetzelfde geslacht, ons geslacht.” Voor de indianen is hun omgeving onderdeel van zichzelf — geen symboliek, maar verwantschap in de meest letterlijke zin.

Wat betekent het dan, in onze hedendaagse context, waarin afval opstapelt, circuleert, transformeert — te spreken over 'omgeving'?

Leendert van Accoleyen ontwikkelt in zijn werk een ecologie van relaties. Hij verzamelt, archiveert, verschuift materialen die vaak al een leven achter zich hebben. Hij werkt niet met ‘grondstoffen’ maar met restanten, sporen, afdrukken van een eerder gebruik — en geeft ze een nieuwe bestemming. Het werk is nooit alleen sculptuur of installatie; het is ook een herwaardering van waarde zelf. Wat blijft, wat verdwijnt, wat wordt weggegooid, en wat keert terug als iets anders?

In die zin stelt zijn praktijk vragen die fundamenteel zijn voor het heden: van wie is wat achterblijft? Is afval van de maker, van de gebruiker, van degene die het oppakt? 

In de context van De Bewaerschole presenteert Van Accoleyen twee werken, enerzijds, ‘Nestenwiel’ (2025) — een tijdelijk evenwicht, een sculptuur die zoekt naar een nieuwe balans. 

En daarnaast een vuilcontainer ‘Hoe kan je de lucht bezitten’ (2025), verplaatst naar de duinen van Renesse, vervult tegelijkertijd een functionele en conceptuele rol. Hij is niet slechts een opslagplaats van rest, maar een plek van potentie. De kunstenaar werkt in en met dit object — onopvallend, aanwezig, getuigend.

In een wereld waarin containers ons visuele landschap vormen — maar zelden onze aandacht — maakt hij ruimte voor een ander soort zien. Een ander soort luisteren. Misschien zelfs, zoals Chief Seattle voorstelde, een ander soort zijn.

Met dank aan Pizza Gallery